Wspomnienia - Robert Dobkowski FMW Płock
Relacja z działalności opozycyjnej 1981-1989
13.12.1981 roku byłem ministrantem w parafii Św. Stanisława Kostki w Płocku. Budynek kościoła zajmował posesję przy ul. Jachowicza 4 i przylegał do budynku, w którym mieścił się Zarząd Regionu Solidarności Ziemi Płockiej. Po budynku kręciło się kilku zomowców. Wraz z dwoma kolegami udało się nam przenieść do piwnic kościoła ok. 2000 wydawnictw niezależnych, które były przechowywane na terenie budynku Zarządu „Solidarności” Ziemi Płockiej.
W kolejnych latach cyklicznie uczestniczyłem w mszach za ojczyznę które były organizowane na terenie parafii. Kazania głosili ksiądz Henryk Boguszewski, ksiądz Walerian Święcicki i gościnnie ksiądz Tadeusz Łebkowski z parafii św. Jana Chrzciciela.
Również uczestniczyłem w mszach za ojczyznę organizowanych na terenie Sanktuarium Maryjnego w Głogowcu gdzie proboszczem był wtedy ksiądz Marian Lipski. W czasie mszy za ojczyznę poznawałem też działaczy podziemia działających na terenie Płocka Mazowsza.
W 1984 roku uczestniczyłem w pogrzebie Błogosławionego Księdza Jerzego Popiełuszki w Warszawie.
W 1985 roku w kwietniu na terenie Sanktuarium Maryjnego w Głogowcu rozpoczęła się głodówka działaczy „Solidarności”, którzy kontynuowali protest rozpoczęty w Bieżanowie pod Krakowem. Głodówka była protestem przeciwko aresztowaniu działaczy „Solidarności”.
Głodówkę podjęli działacze znani mi wcześniej z udziału w mszach za ojczyznę: Krzysztof Kowalski, Robert Kalota, Jacek Pawłowicz, Teresa Piechocka, Eliza Jadczak.
Podczas 3 wizyty u głodujących poznałem Dariusza Stolarskiego, który robił tam zdjęcia.
Poznałem tam również kilka osób z Kutna w tym min: Krzysztofa Michalskiego i Walosa.
1 maja 1985 roku wraz z Arturem Parysem udałem się na mszę za ojczyznę do kościoła pw. Józefa Robotnika na „Cholerkę” gdzie podjęta została próba zorganizowania kontrpochodu, którą to próbę zorganizował Konrad Łykowski (przewodniczący Solidarności w dawnej FMŻ oraz działacz struktur regionalnych), niestety milicja nas szybko rozgoniła.
We wrześniu 1985 roku spotkałem się z Krzysztofem Kowalskim, który zaproponował mi kolportaż wydawnictw niezależnych. Pisemka, które odbierałem od Krzysztof Kowalskiego rozkładałem wraz z Arturem Parysem w Liceum Ogólnokształcącym im. Marszałka Stanisława Małachowskiego, w którym się uczyłem.
W październiku 1985 roku Kowalski poinformował mnie ze została powołana do życia organizacja Federacja Młodzieży Walczącej region Płock-Kutno. Członkami rady koordynacyjnej zostali Dariusz Stolarski odpowiedzialny za reprezentowanie organizacji i wydawanie pisma organizacyjnego, Krzysztof Kowalski odpowiedzialny za akcje bieżącą i kolportaż na terenie Płocka oraz Krzysztof Michalski odpowiedzialny za kolportaż na terenie Kutna. Kowalski nadmienił również o organizacji ogólnopolskiej o takiej nazwie, i że o FMW dowiedzieli się od uczestniczącej w głodówce Katarzyny Niećko pochodzącej z Wrocławia , gdzie należy do takiej organizacji na terenie Wrocławia. Spotkanie organizacyjne odbyło się w Głogowcu na plebanii u księdza Mariana Lipskiego.
W grudniu 1985 roku decyzją rady koordynacyjnej zostałem odpowiedzialny za kolportaż prasy niezależnej na terenie szkół w Płocku.
Często w sprawach organizacyjnych spotykaliśmy się w mieszkaniu Kowalskiego na ul. Skłodowskiej 3. Kolejnym miejscem, w którym się spotykaliśmy i zostawialiśmy ulotki i pisemka, było mieszkanie pani Agnieszki Kostaneckiej na ul Władysława Hermana , gdzie jej córka Małgorzata kolportowała prasę na terenie Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława Jagiełły. Jej brat Kostek kolportował ulotki na terenie filii Politechniki Warszawskiej w Płocku.
Po aresztowaniu Darka Stolarskiego w marcu 1986 roku doszedł kolejny punkt spotkań i kolportażu na ul. Skłodowskiej 3 u Katarzyny Adamkowskiej. Tam również spotykałem Jacka Pawłowicza, któremu przywoziłem bibułę i Roberta Kalotę, który był członkiem FMW pracującym w MZRiP (Mazowieckie Zakłady Rafineryjne i Petrochemiczne). Po aresztowaniu Darka sieć kolporterską zasiliły 4 nowe osoby: Agnieszka Smardzewska, Alicja Gawlikowska, Mariusz Nosarzewski i Grażyna Jaraczewska( była u niej skrzynka kontaktowa i kolporterska)
W maju 1986 roku ponownie podjęta została próba zorganizowana kontrpochodu przy kościele na „Cholerce”, niestety rozbita przez milicję.
Dzięki kontaktom Krzysztofa Kowalskiego i Jacka Pawłowicza jeździłem po bibułę do Wrocławia i do Gdańska.
W czerwcu 1986 roku na mocy amnestii na wolność wyszedł Darek Stolarski, który w więzieniu poznał Seweryna Jaworskiego. W sierpniu 1986 dzięki temu kontaktowi udaje się dołączyć do struktur ogólnopolskich Federacji Młodzieży Walczącej.
We wrześniu 1986 roku Darkowi Stolarskiemu udało się wydać pierwszy numer „Orląt” – pisma płockiej FMW – drukowany na powielaczu księdza Lipskiego z Głogowca. W tym czasie byłem zaangażowany w kolportaż wydawnictw niezależnych, w tym również tego pisma. Udało mi się zorganizować sieć kolportażu, obejmującą większości płockich szkół średnich. Pomagam również Krzysztofowi Michalskiemu nawiązać kontakty w Kutnie, Krośniewicach, Łęczycy. „Orlęta” docierały również do Sierpca i do Wyszogrodu.
W grudniu 1986 roku Krzysztof Kowalski po akcji wykonawczej, po której został zatrzymany i ciężko pobity, poprosił o wyszukanie w organizacji osób do grup wykonawczych. Wtedy do grup wykonawczych dołączyli poleceni przeze mnie Artur Parys i Seweryn Kucharski.
Po wydaniu trzech numerów „Orląt” z pomocą księdza Lipskiego, Krzysztofowi Kowalskiemu przy pomocy Walosa z Kutna udało się zorganizować druk w Warszawie. Odbierałem bibułę od kierowcy PKS-u ostatniego kursu w piątek na trasie Warszawa-Płock.
Przywożone książki oddawałem Agnieszce Busz, która odpowiadała za bibliotekę. Przechowywała je w bibliotece liceum im. Małachowskiego, której szefową była Magda Częstochowska. Dzięki księdzu Waleremu Święcickiemu, który prowadził duszpasterstwo akademickie Petroklezja, zdobyliśmy nowe miejsce na wymianę bibuły i miejsce spotkań przy parafii św. Stanisława Kostki w Płocku.
W 1987 roku przekazywałem kolporterom czasopisma i ulotki do:
Liceum Ogólnokształcącego im. Marszałka Stanisława Małachowskiego – Marek Góral, Malina Makowska,Radosław Pietrzak
Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława Jagiełły – Jurek Sokołowski, Andrzej Nowakowski, Marcin Jeżewski,
III Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Dąbrowskiej – Paweł Wójcik,
Studium Nauczycielskiego – Krzysztof Kwiatkowski” Kwiatek”, Małgorzata Król,
Technikum Elektrycznego (Elektryk) - Jurek Kralski, Maciej Kostrzewa, Szymon Jędrzejak-po zatrzymaniu i pobiciu w 1986 , raczej do zakładu pracy nosił bibułę.
Liceum Ekonomicznego (Ekonomik) – Elżbieta Kosiewska,
Zespołu Szkół Chemicznych – któryś z chłopaków z grup wykonawczych
Zespołu Szkół Technicznych „Siedemdziesiątka” – Andrzej Lasocki,
Zespołu Szkół Budowlanych – Paweł Kralski,
Zespołu Szkół Budowlanych Izokor-Instal – Mariusz Murawski, Tomasz Wudarski,
Technikum Budowalnego( Biała) – Robert Myszkowski
Także do zespołu szkól zawodowym przy FMŻ -chyba Mirek Garbacz
Ponadto do:
Kutna - Joanna Kula( skrzynka kontaktowa i kolporterska) , Michał Kacprzak i Jacek Sikora – w połowie roku struktury FMW Kutno wstąpiły do MRKS-u. 13 numer Orląt wydany już jako Region Płock.
Krośniewic - Monika Wiktorczyk.
Do grup wykonawczych zostały skierowane kolejne osoby: Andrzej Fijołek zajmujący się pirotechniką, Mirosław Garbacz „Nadwiślański”, Sławomir Rejmanowski, Maciej Kostrzewa i Robert Myszkowski.
W tym okresie rozpoczęliśmy współpracę z Jackiem Słomińskim z KPN, który mieszkał na ul. Bielskiej 36 dzięki temu zyskaliśmy lokal kontaktowy i kolportażowy oraz miejsce spotkań. Jacek również wszedł w skład grup wykonawczych.
Darkowi Stolarskiemu, jako naczelnemu „Orląt”, dostarczałem teksty Roberta Mackiewicza, Grzegorza Kanieckiego , Marka Malczewskiego, Romy Załęskiej( skrzynka kontaktowa i kolporterska) i Magdy Częstochowskiej(skrzynka kontaktowa i kolporterska)
W 1987 w mieszkaniu Katarzyny Adamkowskiej zorganizowaliśmy wraz z Darkiem Stolarskim spotkanie tzw. krajówki FMW. W spotkaniu uczestniczył m.in. Bogdan Rymanowski z Krakowa, Adam Dydziński z Kętrzyna, przedstawiciele organizacji z Łodzi, Katowic, Bydgoszczy.
Odbyło się także spotkanie z CFDT (Francuska Demokratyczna Konfederacja Pracy) z Francji. Spotkanie to zorganizował Konrad Łykowski, a uczestniczyli w nim Jerzy Wojda (jeden z organizatorów utworzonego w marcu 1987 r. Międzyzakładowego Robotniczego Komitetu „Solidarności” Regionu Płock), Mieczysław Modzelewski (działacz „Solidarności” Regionu Płock) i Krzysztof Kowalski. Tłumaczem byłem ja i Andrzej Chmielewski nauczyciel z Liceum Ogólnokształcącego im. Małachowskiego. Nawiązaliśmy z nimi współpracę i dostaliśmy wsparcie w postaci materialnej i sprzętu( farba drukarska), działacze „Solidarnosci” zdecydowali ze cala pomoc zostanie skierowana dla FMW. To spotkanie również odbyło się w mieszkaniu państwa Adamkowskich.
W tym samym roku 1 maja podjęta przez nas została próba zorganizowana kontrpochodu tym razem po mszy w kościele sw.St.Kostki(Stanisławówka), gdzie przeniesiono mszę 1 majową, niestety rozbita przez milicję.
W czerwcu 1987 uczestniczyłem w pielgrzymce z okazji przyjazdu papieża do Polski. Zorganizowany został wyjazd na Westerplatte i na Zaspę. Wcześniej przygotowywaliśmy się na plebanii kościoła św.St.Kostki - malowaliśmy transparent FMW Płock-Kutno. Pojechaliśmy autokarem organizowanym przez duszpasterstwo akademickie Petroklezja. Większość uczestników pielgrzymki stanowili członkowie FMW. Na mszę na Zaspie transparent przemyciłem na sobie. Byłem nim owinięty, a na to założyłem ubranie. Później okazało się, że był to jeden z dwóch transparentów FMW na spotkaniu z papieżem.
W 1987 roku często jeździłem do Gdańska, Wrocławia i Warszawy po bibułę, jak również uczestniczyłem w różnych manifestacjach tam organizowanych.
Na jesieni w 1987 r. zorganizowana została akcja informacyjna przeciwko referendum (przeprowadzonym 29.11.1987). Przygotowaliśmy i rozrzuciliśmy 30 tys. ulotek w 12 punktach w Płocku. W sumie do tej akcji zaangażowałem 40 osób. Osobiście uczestniczyłem rozrzucaniu ulotek w dwóch punktach – na ul. Dąbrówki 1 i Bielskiej 51. Używaliśmy wtedy także „granatów” śmierdzących na bazie kwasu masłowego, które wykonał Andrzej Fijołek. Został nim obrzucony budynek partii oraz mieszkania bardziej znanych ubeków.
W 1988 roku, a właściwie na przełomie roku, ”Orlęta” odbierałem od Jacka Pawłowicza, który zajmował się ich drukiem. W tym samym roku (1988) doszły kolejne osoby zajmujące się kolportażem. Byli to: Aleksandra Sadłowska, Maciej Woźniak w Liceum Ogólnokształcącym im. Małachowskiego; Cezary Lewandowski, Robert Bednarski, Alicja Chojnowska w Liceum Ogólnokształcącym im. Jagiełły oraz Jacek Niedzielski w Technikum Elektrycznym.
1 maja1988 postanowiliśmy razem z KPN zorganizować po mszy na Stanisławówce (kościół św. Stanisława Kostki) kontrpochód. Wraz z Jackiem Słomińskim w nocy przed planowaną manifestacją malowaliśmy transparent FMW-KPN na plebanii kościoła. Tym razem spod kościoła wyruszyło około 1500 osób, którym udało się przedrzeć przez kordon milicji w kierunku głównego pochodu.
W maju w trakcie trwania strajków na Wybrzeżu i w Nowej Hucie pomagałem Krzysztofowi Kowalskiemu dostać się na teren MZRiP (petrochemia), do warsztatów centralnych, gdzie wygłosił przemówienie zachęcające robotników do udziału w strajku. Niestety nastąpiła szybka kontrakcja Służby Bezpieczeństwa i niezbędna była szybka ewakuacja.
W tym czasie na terenie MZRiP prace remontowe wykonywała „Spółdzielnia Świetlik”z Gdańska, którą założyli i pracowali w niej ludzie związani z opozycją. Nawiązałem w ten sposób kontakt z „Piszczykiem” z FMW z Gdańska który dostarczał nam ulotki z Gdańska.
W 1988 roku w maju również zacząłem się działać w Niezależnym Zrzeszeniu Studentów na Politechnice Warszawskiej , gdzie zajmowałem drukiem ulotek , organizowaniem struktur.
Od czerwca 1988 w mieszkaniu na Kochanowskiego 26 w Płocku, gdzie mieszkałem, był punkt kolportażowy, który działał do marca 1989 roku.
Od września 1988 roku organizowaliśmy happeningi na terenie miasta Płocka jako Zielona Alternatywa, która stanowiła zachętę do działania dla młodych ludzi. W ciągu roku odbyło się 7 happeningów.
Na przełomie 1988 i 1989 udało się również doprowadzić do wydawania gazetek szkolnych: „Jagiellończyka” wydawanego w Liceum Ogólnokształcącym im. Jagiełły który redagował Andrzej Nowakowski( pierwsze 4 numery wydane zostały jako FMW), „Małachowiaka” wydawanego w Liceum Ogólnokształcącym im. Małachowskiego, redagowanego przez Radka Pietrzaka oraz „Elektryka” wydawanego w Technikum Elektrycznym, redagowanego przez Jacka Niedzielskiego. Wydaje mi się że obierałem je z drukarni Longina Garkowskiego(PPS).
W styczniu 1989 r. uczestniczyłem w protestach w Krakowie, dotyczących usunięcia pomnika Lenina. Lutym nawiązaliśmy kontakt z FMW Gdynia, którą reprezentował Mariusz Roman i podpisaliśmy deklarację programową .W tym czasie „Orlęta” do kolportażu odbierałem bezpośrednio od Darka Stolarskiego.
W 4-5 marca 1989 uczestniczyłem w konferencji środowisk młodzieżowych zorganizowanej w Auli Politechniki Warszawskiej gdzie jako FMW reprezentowaliśmy największą młodzieżową organizację na terenie PRL. W kuluarach odbyło się spotkanie po którym nastąpił rozłam w FMW.
21 marca i w maju( „Komuna na Księżyc” ) 1989 roku zorganizowane zostały dwie duże manifestacje, które odbyły się na terenie Płocka i w których uczestniczyło odpowiednio 500 i 400 osób.
Były jeszcze robione akcje przed wyborami 4.06.1989 .
Działalności w FMW region Płock zaprzestałem wraz z momentem kiedy Darek Stolarski wprowadził organizacje do struktur PPN-u w grudniu 1989 roku.
28/29 numer Orląt został wydany już jako organ PPN-u.(z 36 wydanych ogólnie)
Robert Dobkowski